Towaroznawstwo surowców i produktów zwierzęcych : z podstawami przetwórstwa
Podręcznik jest kompleksowym opracowaniem łączącym w sposób bardzo trafny, a wręcz interdyscyplinarny: zootechnikę, przetwórstwo i towaroznawstwo, dając pełny obraz konsumentowi, jakie czynniki warunkują jakość surowca, jak technologia wpływa na produkt uzyskany z tego surowca i jak można ocenić końcowy produkt.
W książce zostały omówione wszystkie surowce i produkty pozyskiwane od zwierząt
gospodarskich, drobiu i pszczół, poczynając od mleka, poprzez mięso, ryby, jaja, produkty pszczele, skóry, a kończąc na wełnie i pierzu.
Niniejszy podręcznik jest pierwszym przedstawieniem tych zagadnień wykorzystującym doświadczenia, a także problemy wynikające z obecności Polski w Unii Europejskiej. W książce podano i omówiono aktualnie obowiązujące zasady, rozporządzenia i normy wykorzystywane w ocenie towaroznawczej wszystkich surowców zwierzęcych, podstawowe technologie wykorzystywane w ich przetwórstwie, uzyskiwane produkty żywnościowe wraz z ich oceną towaroznawczą oraz zasady pakowania i znakowania żywności. Pozycje z tego zakresu, dostępne w bibliotekach, zostały opracowane przed akcesją Polski do Unii Europejskiej i w związku z tym mogą znajdować się w nich nieaktualne już informacje.
Odpowiedzialność: | pod redakcją naukową Zygmunta Litwińczuka. |
Hasła: | Surowce zwierzęce - towaroznawstwo Żywność - technologia Podręczniki akademickie |
Adres wydawniczy: | Warszawa : Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, cop. 2012. |
Opis fizyczny: | 553, [3] s., [16] s. tabl. kolor. : il. ; 24 cm. |
Uwagi: | Bibliogr. przy rozdz. Indeks. |
Przeznaczenie: | Podręcznik przeznaczony jest dla studentów uczelni rolniczych i ekonomicznych, w głównej mierze kierunków towaroznawstwo, technologia żywności i żywienia człowieka, dietetyka, zootechnika, bezpieczeństwo żywności. Znajdzie on również odbiorców wśród pracowników służb zootechnicznych i surowcowych oraz obsługi celnej, którzy z racji wykonywania zawodu mają kontakt z różnego typu surowcami zwierzęcymi i produktami ich przetwórstwa. |
Skocz do: | Dodaj recenzje, komentarz |
- Przedmowa
- I. PRODUKCJA ŻYWNOŚCI (Zygmunt Litwińczuk, Joanna Barłowska)
- 1. Podstawowe pojęcia i regulacje prawne z zakresu towaroznawstwa
- 2. Podstawowe pojęcia i regulacje prawne dotyczące żywności i jej produkcji
- 3. Surowce zwierzęce i ich znaczenie w produkcji żywności
- 4. Produkcja surowców zwierzęcych w Polsce i na świecie
- Piśmiennictwo
- * II. SYSTEMY ZAPEWNIENIA I ZARZÄ„DZANIA JAKOŚCIÄ„ W PRODUKCJI ŻYWNOŚCI (Jolanta Król)
- 1. Pojęcie jakości
- 2.1.1. Jakość żywności
- 2.1.2. Bezpieczeństwo żywności
- 2. Zagrożenia przy produkcji żywności
- 2.2.1. Zagrożenia mikrobiologiczne
- 2.2.2. Zagrożenia mikotoksynami
- 2.2.3. Zagrożenia pochodzenia wirusowego
- 2.2.4. Zagrożenia typu pasożytniczego
- 2.2.5. Szkodniki
- 2.2.6. Zagrożenia chemiczne
- 2.2.7.
- Zagrożenia fizyczne
- 2.3. Systemy zapewnienia bezpieczeństwa żywności
- 2.3.1. Dobra Praktyka Produkcyjna (GMP)
- 2.3.2. Dobra Praktyka Higieniczna (GHP)
- 2.3.2.1. Wymagania ogólne i szczegółowe dotyczące zabudowań i pomieszczeń
- 2.3.2.2. Wymagania higieny dla transportu
- 2.3.2.3. Wymagania dla sprzętu i urządzeń
- 2.3.2.4. Postępowanie z odpadami żywnościowymi
- 2.3.2.5. Wymagania dotyczące wody
- 2.3.2.6. Wymagania dotyczące higieny osobistej pracowników
- 2.3.2.7. Wymagania bezpośrednio odnoszące się do środków spożywczych
- 2.3.2.8. Wymagania dotyczące szkolenia personelu
- 2.3.3. System HACCP
- 2.3.3.1. Istota systemu HACCP
- 2.3.3.2. Geneza systemu HACCP
- 2.3.3.3. Zasady systemu HACCP
- 2.3.3.4. Wdrażanie systemu HACCP
- 2.3.4. System QACP
- 2.3.5. Identyfikowalność
- 2.3.6.
- System RASFF
- 2.4. Systemy znormalizowane wspierające jakość i bezpieczeństwo żywności
- 2.4.1. Zarządzanie bezpieczeństwem żywności według normy ISO 22000
- 2.4.2. Standard FS 22000
- 2.4.3. Standardy sieci handlowych
- 2.4.4. GlobalGAP
- 2.5. Zarządzanie jakością według norm ISO serii 9000
- 2.5.1. Rozwój koncepcji zarządzania jakością
- 2.5.2. Geneza i struktura norm serii ISO 9000
- 2.5.3. Zasady zarządzania jakością
- 2.5.4. Wymagania normy ISO 9001
- 2.5.5. Podejście procesowe
- 2.6. Dokumentowanie systemów zarządzania
- 2.6.1. Znaczenie i struktura dokumentacji
- 2.6.2. Rodzaje dokumentacji
- 2.6.2.1. Polityka jakości
- 2.6.2.2. Cele jakościowe
- 2.6.3. Księga jakości
- 2.6.4. Procedury
- 2.6.5. Instrukcje pracy
- 2.6.6. Zapisy
- 2.7. Ocena systemów zarządzania
- 2.7.1. Audit
- 2.7.1.1. Definicje i
- cele auditu
- 2.7.1.2. Rodzaje auditów
- 2.8. Urzędowy nadzór nad jakością i bezpieczeństwem żywności
- 2.8.1. Organy urzędowej kontroli
- 2.8.1.1. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności
- 2.8.2. Urzędy inspekcyjne w Polsce
- Piśmiennictwo
- Akty prawne i normy
- * III. MLEKO I PRODUKTY MLECZNE (Joanna Barłowska)
- 3.1. Mleko jako surowiec
- 3.1.1. Skład chemiczny mleka różnych gatunków zwierząt
- 3.1.1.1. Czynniki wpływające na skład mleka
- 3.1.1.2. Podstawowe składniki mleka
- 3.1.1.2.1. Związki azotowe
- 3.1.1.2.2. Tłuszcz
- 3.1.1.2.3. Laktoza
- 3.1.1.2.4. Składniki mineralne
- 3.1.1.2.5. Witaminy
- 3.1.1.2.6. Enzymy
- 3.1.1.2.7. Substancje bakteriostatyczne
- 3.1.1.2.8. Gazy
- 3.1.2. Właściwości fizykochemiczne
- 3.1.2.1. Cechy
- organoleptyczne
- 3.1.2.2. Gęstość
- 3.1.2.3. Lepkość
- 3.1.2.4. Napięcie powierzchniowe
- 3.1.2.5. Przewodnictwo elektryczne
- 3.1.2.6. Ciśnienie osmotyczne i temperatura zamarzania
- 3.1.2.7. Kwasowość
- 3.1.2.8. Stabilność koloidalna
- 3.1.2.9. Stopień zbuforowania
- 3.1.2.10. Inne cechy fizyczne
- 3.1.3. Wskaźniki technologiczne
- 3.1.4. Wartość odżywcza
- 3.1.5. Mikroflora mleka
- 3.1.5.1. Bakterie fermentacji mlekowej
- 3.1.5.2. Bakterie fermentacji propionowej
- 3.1.5.3. Bakterie saprofityczne i chorobotwórcze występujące w mleku i jego produktach
- 3.1.5.4. Drożdże i pleśnie
- 3.1.5.5. Wirusy
- 3.1.6. Produkcja mleka wysokiej jakości
- 3.1.6.1. Technologia pozyskiwania mleka surowego
- 3.1.6.2. Przechowywanie mleka świeżego
- 3.1.6.3. Transport
- 3.1.6.4. Substancje szkodliwe występujące w mleku
- 3.1.7. Ocena towaroznawcza mleka surowego
- 3.2. Przetwórstwo mleka
- 3.2.1. Podstawowe procesy
- 3.2.1.1. Obróbka cieplna
- 3.2.1.2. Rozdział składników mleka
- 3.2.1.2.1. Rozdział mleka w wirówkach
- 3.2.1.2.2. Techniki membranowe
- 3.2.1.3. Normalizacja
- 3.2.1.4. Homogenizacja
- 3.2.1.5. Koagulacja
- 3.2.1.6. Zagęszczanie
- 3.2.1.7. Suszenie
- 3.2.2. Technologie produkcji najważniejszych wyrobów mlecznych
- 3.2.2.1. Mleko spożywcze
- 3.2.2.1.1. Mleko spożywcze pasteryzowane
- 3.2.2.1.2. Mleko sterylizowane UHT
- 3.2.2.2. Śmietanka i śmietana spożywcza
- 3.2.2.3. Mleczne napoje fermentowane
- 3.2.2.3.1. Jogurt
- 3.2.2.3.2. Kefir
- 3.2.2.3.3. Mleko acidofilne
- 3.2.2.3.4. Mleko zsiadłe
- 3.2.2.3.5. Maślanka
- 3.2.2.4. Sery
- 3.2.2.4.1. Sery podpuszczkowe dojrzewające
- 3.2.2.4.2. Sery topione
- 3.2.2.4.3. Sery twarogowe
- 3.2.2.4.3.1. Produkcja serów twarogowych kwasowych
- 3.2.2.5. Koncentraty mleczne
- 3.2.2.5.1. Mleko zagęszczone
- 3.2.2.5.2. Mleko w proszku
- 3.2.2.6. Masło
- 3.2.2.7. Lody
- 3.2.2.8. Uboczne produkty przetwórstwa mlecznego
- 3.2.2.8.1. Maślanka
- 3.2.2.8.2. Serwatka
- 3.3. Towaroznawstwo produktów mlecznych
- 3.3.1. Wymagania dla przetworów mlecznych
- 3.3.1.1. Mleko spożywcze
- 3.3.1.2. Śmietanka i śmietana spożywcza
- 3.3.1.3. Mleczne napoje fermentowane
- 3.3.1.4. Sery
- 3.3.1.4.1. Sery podpuszczkowe
- 3.3.1.4.2. Sery twarogowe
- n 3.3.1.5. Koncentraty mleczne
- 3.3.1.6. Masło
- 3.3.1.7. Lody
- 3.3.1.8. Uboczne produkty przetwórstwa mlecznego
- 3.4. Regionalne i tradycyjne produkty mleczne
- Piśmiennictwo
- * IV. SUROWCE POZYSKIWANE OD ZWIERZÄ„T RZE??NYCH (Mariusz Florek)
- 4.1. Zwierzęta rzeźne
- 4.1.1. Gatunki zwierząt rzeźnych w Polsce
- 4.1.1.1. Świnie
- 4.1.1.2. Bydło
- 4.1.1.3. Drób rzeźny
- 4.1.1.4. Zwierzęta łowne i utrzymywane na fermach
- 4.1.2. Przyżyciowa ocena i klasyfikacja wartości rzeźnej
- 4.1.3. Obrót przedubojowy i metody uboju
- 4.1.3.1. Obrót przedubojowy
- 4.1.3.2. Metody uboju
- 4.1.4. Podział surowców rzeźnych
- 4.1.5. Badanie poubojowe mięsa i jego znakowanie
- 4.2. Tusze zwierząt rzeźnych
- 4.2.1. Metody klasyfikacji tusz
- 4.2.1.1. Klasyfikacja EUROP tusz wołowych, wieprzowych i baranich
- n 4.2.1.1.1. Tusze wieprzowe
- 4.2.1.1.2. Tusze wołowe
- 4.2.1.1.3. Tusze baranie
- 4.2.1.2. Klasyfikacja tuszek drobiowych
- 4.2.1.3. Klasyfikacja tusz zwierząt łownych
- 4.2.2. Rozbiór technologiczny tusz
- 4.2.2.1. Rodzaje podziału
- 4.2.2.2. Elementy zasadnicze
- 4.2.2.3. Mięso drobne do przetwórstwa
- 4.2.2.4. Technologia mięsa ciepłego
- 4.3. Uboczne artykuły uboju
- 4.3.1. Jadalne
- 4.3.1.1. Podroby
- 4.3.1.2. Mięso odkostnione mechanicznie (MOM)
- 4.3.1.3. Krew
- 4.3.1.4. Artykuły jeliciarskie
- 4.3.1.5. Żelatyna i kolagen
- 4.3.2. Surowce niejadalne i nieprzeznaczone do spożycia
- 4.3.2.1. Kości
- 4.3.2.2. Surowce dla przetwórstwa farmaceutycznego i chemicznego
- 4.3.2.3. Surowiec keratynowy
- 4.3.2.4. Rogowizna zwierząt rzeźnych
- 4.3.2.5. Odpady
- Piśmiennictwo
- * V. MIĘSO I PRZETWORY MIĘSNE (Piotr Domaradzki, Mariusz Florek)
- 5.1. Mięso jako surowiec
- 5.1.1. Budowa histologiczna mięśni
- 5.1.2. Skład chemiczny
- 5.1.2.1. Woda
- 5.1.2.2. Białka
- 5.1.2.3. Węglowodany (cukrowce)
- 5.1.2.4. Lipidy
- 5.1.2.5. Składniki mineralne
- 5.1.2.6. Witaminy
- 5.1.3. Właściwości fizyczne
- 5.1.4. Wartość odżywcza
- 5.1.5. Właściwości organoleptyczne
- 5.1.6. Odchylenia i wady jakościowe mięsa
- 5.1.7. Przemiany poubojowe
- 5.1.7.1. Przemiany endogenne
- 5.1.7.2. Zdolność mięsa do utrzymywania i przyjmowania wody
- 5.1.7.3. Dojrzewanie mięsa
- 5.1.8. Mikroflora mięsa
- 5.1.9. Ocena towaroznawcza mięsa kulinarnego i przerobowego
- 5.2. Przetwórstwo mięsa
- 5.2.1. Podstawowe procesy
- 5.2.1.1.
- Obróbka termiczna
- 5.2.1.1.1. Stosowanie niskich temperatur
- 5.2.1.1.2. Stosowanie wysokiej temperatury
- 5.2.1.2. Solenie i peklowanie
- 5.2.1.3. Wędzenie
- 5.2.1.4. Fermentacja
- 5.2.1.5. Ekstrakty mięsne
- 5.2.1.6. Obróbka mechaniczna
- 5.2.2. Substancje dodatkowe w przetwórstwie mięsa
- 5.2.3. Technologie produkcji najważniejszych przetworów mięsnych
- 5.2.3.1. Wędliny
- 5.2.3.1.1. Wędzonki
- 5.2.3.1.2. Kiełbasy
- 5.2.3.1.3. Wędliny podrobowe
- 5.2.3.1.4. Produkty blokowe
- 5.2.3.1.5. Wędliny wysokowydajne
- 5.2.3.1.6. Wędliny surowe
- 5.2.3.2. Konserwy i prezerwy
- 5.2.3.3. Potrawy i wyroby garmażeryjne
- 5.2.3.4. Uboczne produkty przetwórstwa mięsnego - ekstrakty
- 5.2.4. Pakowanie i znakowanie przetworów mięsnych
- 5.3.
- Towaroznawstwo przetworów mięsnych
- 5.3.1. Wędliny
- 5.3.1.1. Wędzonki
- 5.3.1.2. Kiełbasy
- 5.3.1.3. Wędliny podrobowe
- 5.3.1.4. Produkty blokowe
- 5.3.1.5. Wędliny wysokowydajne
- 5.3.1.6. Wędliny surowe
- 5.3.2. Konserwy i prezerwy
- 5.3.2.1. Badanie konserw
- 5.3.3. Potrawy i wyroby garmażeryjne
- 5.3.4. Uboczne produkty przetwórstwa mięsnego - ekstrakty
- 5.4. Regionalne i tradycyjne produkty mięsne
- Piśmiennictwo
- * VI. TŁUSZCZE ZWIERZĘCE (Mariusz Florek)
- 6.1. Tłuszcze surowe
- 6.1.1. Właściwości chemiczne i fizyczne
- 6.1.2. Wartość odżywcza
- 6.1.3. Przemiany tłuszczów
- 6.1.3.1. Przechowywanie tłuszczów
- 6.1.3.2. Procesy kulinarne
- 6.1.4. Ocena towaroznawcza tłuszczów surowych
- 6.2. Tłuszcze topione
- 6.2.1. Technologie produkcji
- 6.2.2. Ocena towaroznawcza
- r
- Piśmiennictwo
- * VII. PRODUKCJA JAJCZARSKA (Aneta Brodziak)
- 7.1. Jaja jako surowiec
- 7.1.1. Wartość odżywcza
- 7.1.2. Ocena towaroznawcza jaj i ich klasyfikacja
- 7.1.3. Znakowanie i pakowanie jaj
- 7.1.4. Utrwalanie i przechowywanie jaj
- 7.2. Produkty jajeczne
- 7.2.1. Technologie stosowane w przetwórstwie jaj
- 7.2.2. Ocena towaroznawcza
- Piśmiennictwo
- * VIII. RYBY (Piotr Skałecki)
- 8.1. Ryby jako surowiec
- 8.1.1. Pozyskiwanie ryb
- 8.1.2. Wartość użytkowa
- 8.1.2.1. Cechy organoleptyczne
- 8.1.3. Wartość odżywcza ryb
- 8.1.4. Ocena towaroznawcza ryb
- 8.1.4.1. Sensoryczne metody oceny świeżości ryb
- 8.1.4.2. Właściwości fizykochemiczne mięsa
- 8.1.4.3. Wskaźniki chemiczne
- 8.1.4.4. Wskaźniki mikrobiologiczne
- 8.2. Utrwalanie ryb
- 8.2.1. Chłodzenie i zamrażanie
- 8.2.2. Solenie
- 8.2.3. Suszenie
- 8.2.4. Wędzenie
- 8.2.5. Marynowanie
- 8.3. Przetwórstwo ryb
- 8.3.1. Produkty z ryb mrożonych
- 8.3.2. Produkty z ryb wędzonych
- 8.3.3. Produkty z ryb solonych
- 8.3.4. Produkty z ryb suszonych
- 8.3.5. Produkty z ryb marynowanych
- 8.3.6. Wyroby garmażeryjne
- 8.3.7. Konserwy i prezerwy
- 8.3.8. Mączka rybna i tłuszcze z ryb
- 8.4. Towaroznawstwo produktów rybnych
- 8.4.1. Ocena przetworów rybnych
- 8.4.2. Inne produkty akwakultury
- Piśmiennictwo
- * IX. PRODUKTY PSZCZELE (Monika Kędzierska-Matysek)
- 9.1. Miód
- 9.1.1. Właściwości organoleptyczne
- 9.1.2. Właściwości fizykochemiczne
- 9.1.3. Właściwości biologiczne
- 9.1.4. Ocena towaroznawcza miodu
- 9.1.4.1. Miód pitny
- 9.2. Wosk
- 9.3. Inne produkty pszczele
- 9.3.1. Kit pszczeli (propolis)
- 9.3.2. Pyłek kwiatowy i pierzga
- 9.3.3. Mleczko pszczele
- 9.3.4. Jad pszczeli
- Piśmiennictwo
- * X. SKÓRY (Zygmunt Litwińczuk, Anna Litwińczuk)
- 10.1. Skóry surowe zwykłe
- 10.1.1. Budowa skóry
- 10.1.2. Uszkodzenia skór
- 10.1.3. Zasady oceny skór surowych
- 10.2. Skóry surowe futerkowe
- 10.2.1. Ocena skór surowych futrzarskich
- 10.3. Konserwowanie skór
- 10.4. Wyprawianie skór
- Piśmiennictwo
- * XI. WEŁNA (Anna Litwińczuk)
- 11.1. Budowa włosa
- 11.2. Ocena okrywy wełnistej
- 11.3. Rodzaje wełny koziej
- 11.4. Inne gatunki wełny
- 11.5. Klasyfikacja wełny
- Piśmiennictwo
- * XII. PIERZE I PUCH (Anna Litwińczuk)
- 12.1. Terminy i definicje
- 12.2. Budowa piór
- 12.3. Zasady klasyfikacji i oceny
- 12.4. Przechowywanie surowca
- Piśmiennictwo
- Skorowidz
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)