Terapia zajęciowa osób z niepełnosprawnością intelektualną
Pierwsza w języku polskim publikacja poruszająca w sposób kompleksowy problematykę terapii zajęciowej osób z niepełnosprawnością intelektualną.Przedstawia teoretyczne aspekty niepełnosprawności i terapii zajęciowej. Pokazuje obszary funkcjonowania osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz możliwości wspierania tych osób jakie daje terapia zajęciowa. Szerzej omawia m.in. terapię zajęciową osób z głęboką niepełnosprawnością intelektualną oraz dzieci z zespołem Downa.
Odpowiedzialność: | redakcja naukowa Edyta Janus ; autorzy Aneta Bac, Edyta Janus, Agnieszka Smrokowska-Reichmann, Agnieszka Żychowicz, Paweł Żychowicz ; patronat merytoryczny Komitet Rahabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej PAN. |
Hasła: | Niepełnosprawni umysłowo - Polska - 21 w. Terapia zajęciowa - Polska - 21 w. Zespół Downa Podręczniki akademickie |
Adres wydawniczy: | Warszawa : PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2018. |
Wydanie: | Wydanie I. |
Opis fizyczny: | 335 stron : ilustracje ; 24 cm. |
Uwagi: | Na stronie tytułowej i okładce: Patronat merytoryczny Komitet Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej PAN. Egzemplarz dostępny także przez Internet po otrzymaniu w bibliotece kodu i zalogowaniu się na www.libra.ibuk.pl Bibliografia przy rozdziałach. Indeks. |
Twórcy: | Bac, Aneta. Autor Janus, Edyta. Autor Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Autor Żychowicz, Agnieszka. Autor Żychowicz, Paweł. Autor Redakcja |
Skocz do: | Dodaj recenzje, komentarz |
- CZĘŚĆ I. TEORETYCZNE ASPEKTY NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI I TERAPII ZAJĘCIOWEJ 17
- 1. Niepełnosprawność intelektualna – definicje, przyczyny, klasyfikacje – Paweł Żychowicz, Edyta Janus 19
- 1.1. Wprowadzenie 19
- 1.2. Ustalenia terminologiczne 20
- 1.3. Wybrane definicje 22
- 1.4. Przyczyny niepełnosprawności intelektualnej 25
- 1.5. Wybrane sposoby klasyfikowania 26
- 1.6. Podsumowanie 30
- Polecenia i pytania sprawdzające 31
- Piśmiennictwo 32
- 2. Charakterystyka wybranych zaburzeń rozwojowych związanych z niepełnosprawnością intelektualną – Aneta Bac 35
- 2.1. Wprowadzenie 35
- 2.2. Zespół Downa (Down syndrome – DS) 36
- 2.3. Spektrum autyzmu (autism spectrum disorder – ASD) 37
- 2.4. Mózgowe porażenie dziecięce (MPD; cerebral palsy – CP) 39
- 2.5. Mukopolisacharydoza (mucopolysaccharidosis – MPS) 41
- 2.6. Embriopatia poróżyczkowa (congenital rubell syndrome – CRS) 42
- 2.7. Alkoholowy zespół płodowy ( fetal alcohol syndrome – FAS) 43
- 2.8. Podsumowanie 45
- Polecenia i pytania sprawdzające 45
- Piśmiennictwo 46
- 3. Charakterystyka wybranych zaburzeń psychicznych współwystępujących z niepełnosprawnością intelektualną – Edyta Janus 47
- 3.1. Wprowadzenie 47
- 3.2. Charakterystyka zaburzeń psychicznych 47
- 3.3. Problemy diagnozy i występowanie zaburzeń psychicznych u osób z niepełnosprawnością intelektualną 48
- 3.4. Wybrane zaburzenia psychiczne 49
- 3.4.1. Depresja 50
- 3.4.2. Zaburzenia lękowe 53
- 3.4.3. Schizofrenia 55
- 3.4.4. Zaburzenia osobowości 58
- 3.5. Podsumowanie 60
- Polecenia i pytania sprawdzające 60
- Piśmiennictwo 61
- 4. Rozumienie terapii zajęciowej i umiejętności terapeuty zajęciowego pracującego z osobami z niepełnosprawnością intelektualną – Edyta Janus 63
- 4.1. Wprowadzenie 63
- 4.2. Rozumienie terapii zajęciowej 63
- 4.3. Podejście Skoncentrowane Na Osobie 66
- 4.4. Przegląd umiejętności terapeuty zajęciowego 67
- 4.4.1. Umiejętności podstawowe 69
- 4.4.2. Umiejętności ogólne 70
- 4.4.3. Umiejętności specjalistyczne 71
- 4.4.4. Kluczowe zadania 72
- 4.5. Podsumowanie 73
- Polecenia i pytania sprawdzające 73
- Piśmiennictwo 74
- 5. Wybrane narzędzia oceny w terapii zajęciowej osób z niepełnosprawnością intelektualną – Aneta Bac 75
- 5.1. Wprowadzenie 75
- 5.2. Wybrane podstawowe narzędzia oceny terapeutycznej 76
- 5.2.1. Obserwacja 76
- 5.2.2. Wywiad 77
- 5.2.3. Skala wzrokowo-analogowa (Visual Analogue Scale – VAS) 79
- 5.3. Wybrane narzędzia oceny poziomu wydolności funkcjonalnej 80
- 5.3.1. ABILHAND Questionnaire 80
- 5.3.2. ABILHAND-Kids Questionnaire 80
- 5.3.3. Assisting Hand Assessment (AHA) 81
- 5.3.4. Assessment of Motor And Process Skills (AMPS) 81
- 5.3.5. School Version of the Assessment of Motor and Process Skills (School AMPS) 83
- 5.3.6. Manual Ability Measure (MAM-36) 83
- 5.3.7. Gross Motor Function Classification System Expanded and Revised (GMFCS – E & R) 84
- 5.3.8. Pediatric Evaluation of Disability Inventory-Computer Adaptive Test – Autism Spectrum Disorders (PEDI-CAT ASD) 85
- 5.3.9. Kwestionariusz Diagnozy Funkcjonalnej (KDF) 86
- 5.3.10. School Function Assessment (SFA) 86
- 5.3.11. Skala Katza 88
- 5.3.12. Waisman Acitivities of Daily Living Scale (W-ADL) 89
- 5.4. Wybrane narzędzia oceny zdolności poznawczych i kognitywnych oraz zachowania 89
- 5.4.1. Krótka Skala Oceny Stanu Psychicznego (Mini-Mental State Examination – MMSE) 89
- 5.4.2. Montrealska Skala Oceny Funkcji Poznawczych (Montreal Cognitive Assessment – MoCA) 90
- 5.4.3. Saint Louis University Mental Status Examination (SLUMS) 91
- 5.4.4. Kettle Test (test czajnika) 92
- 5.4.5. Behavior Assessment System For Children – Second Edition (BASC-2) 93
- 5.5. Wybrane narzędzia oceny zdolności społecznych 93
- 5.5.1. Evaluation of Social Interaction (ESI) 93
- 5.5.2. Skala Przystosowania Społecznego Conkeya i Walsha 93
- 5.5.3. Inwentarz prac PPAC H.C. Gunzburga 94
- 5.5.4. Vineland Adaptive Behavior Scale – Second Edition (VABS, Vineland-II) 95
- 5.6. Wybrane narzędzia oceny dysfunkcji fizycznych 96
- 5.6.1. Oglądanie 96
- 5.6.2. Badanie dotykiem 96
- 5.6.3. Pomiary liniowe 96
- 5.6.4. Pomiary kątowe zakresów ruchu i zapisu według systemu SFTR 97
- 5.6.5. Testy funkcjonalne 98
- 5.6.6. Badanie siły mięśniowej 98
- 5.7. Podsumowanie 99
- Polecenia i pytania sprawdzające 100
- Piśmiennictwo 100
- CZĘŚĆ II. OBSZARY FUNKCJONOWANIA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ I MOŻLIWOŚCI, JAKIE DAJE TERAPIA ZAJĘCIOWA 103
- 6. Podstawowe i złożone czynności życia codziennego – Aneta Bac 105
- 6.1. Wprowadzenie 105
- 6.2. Charakterystyka czynności życia codziennego w aspekcie niepełnosprawności intelektualnej 106
- 6.3. Analiza aktywności i trening czynności życia codziennego 112
- 6.3.1. Analiza aktywności 112
- 6.3.2. Trening czynności życia codziennego – przykłady 114
- 6.4. Zapobieganie urazom i upadkom podczas wykonywania czynności życia codziennego 117
- 6.4.1. Sprzęt pomocniczy 118
- 6.4.2. Adaptacje środowiskowe 119
- 6.5. Podstawowe czynności życia codziennego 120
- 6.5.1. Kąpiel i branie prysznica 120
- 6.5.2. Ubieranie się 121
- 6.5.3. Jedzenie 121
- 6.5.4. Komunikacja funkcjonalna 122
- 6.5.5. Mobilność funkcjonalna 122
- 6.5.6. Zabiegi kosmetyczne i higiena jamy ustnej 123
- 6.5.7. Korzystanie z toalety 123
- 6.6. Złożone czynności życia codziennego 124
- 6.6.1. Dbanie o ubrania 124
- 6.6.2. Poruszanie się poza domem 124
- 6.6.3. Prowadzenie samochodu 124
- 6.6.4. Pisanie ręczne 125
- 6.6.5. Lekkie prace domowe 125
- 6.6.6. Zarządzanie finansami 126
- 6.6.7. Przygotowywanie jedzenia 126
- 6.6.8. Zarządzanie lekami i dbanie o zdrowie 127
- 6.6.9. Odpoczynek i sen 127
- 6.6.10. Robienie zakupów 127
- 6.7. Interwencja terapeutyczna w czynnościach życia codziennego 128
- 6.7.1. Niepełnosprawność intelektualna w stopniu lekkim 128
- 6.7.2. Niepełnosprawność intelektualna w stopniu umiarkowanym i znacznym 129
- 6.7.3. Niepełnosprawność intelektualna w stopniu głębokim 130
- 6.8. Studium przypadku 131
- 6.9. Podsumowanie 132
- Polecenia i pytania sprawdzające 132
- Piśmiennictwo 133
- 7. Terapia zajęciowa osób z niepełnosprawnością intelektualną w środowisku szkolnym – Agnieszka Żychowicz 135
- 7.1. Wprowadzenie 135
- 7.2. System edukacji specjalnej w Polsce 136
- 7.2.1. Uczeń z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim 139
- 7.2.2. Uczeń z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym 141
- 7.2.3. Uczestnik zajęć rewalidacyjno-wychowawczych 144
- 7.3. Terapia zajęciowa w szkole 146
- 7.3.1. Środowisko szkolne 148
- 7.3.2. Przebieg interwencji w praktyce szkolnej 152
- 7.3.3. Sposoby uczenia umiejętności szkolnych w terapii zajęciowej 160
- 7.4. Komunikacja w środowisku szkolnym 166
- 7.4.1. Komunikacja wspomagająca i alternatywna 167
- 7.4.2. Rola terapeuty zajęciowego w procesie komunikacji 171
- 7.5. Podsumowanie 173
- Polecenia i pytania sprawdzające 173
- Piśmiennictwo 174
- 8. Praca jako istotny obszar terapii zajęciowej osób z niepełnosprawnością intelektualną – Edyta Janus 179
- 8.1. Wprowadzenie 179
- 8.2. Zatrudnienie osób z niepełnosprawnością intelektualną w Polsce – dane statystyczne i wybrane podmioty 180
- 8.2.1. Definicje niepełnosprawności 180
- 8.2.2. Liczba osób z niepełnosprawnością 180
- 8.2.3. Liczba osób z niepełnosprawnością aktywnych zawodowo 181
- 8.2.4. Podmioty zatrudniające osoby z niepełnosprawnością 182
- 8.2.5. Problemy osób z niepełnosprawnością na otwartym rynku pracy 185
- 8.2.6. Podmioty zatrudniające osoby z niepełnosprawnością a terapeuci zajęciowi 186
- 8.3. Terapia zajęciowa w rehabilitacji zawodowej 189
- 8.3.1. Praca i rehabilitacja zawodowa dla osób z niepełnosprawnością 189
- 8.3.2. Czynniki wpływające na efekty działań terapeuty zajęciowego 190
- 8.3.3. Proces rehabilitacji zawodowej osób z niepełnosprawnością 191
- 8.4. Rehabilitacja zawodowa – zadania terapeuty zajęciowego 195
- 8.4.1. Praca indywidualna z osobą z niepełnosprawnością intelektualną 195
- 8.4.2. Praca z rodziną 197
- 8.4.3. Współdziałanie ze społecznością lokalną 198
- 8.5. Podsumowanie 200
- Polecenia i pytania sprawdzające 200
- Piśmiennictwo 201
- 9. Czas wolny i zabawa osób z niepełnosprawnością intelektualną – Paweł Żychowicz 203
- 9.1. Wprowadzenie 203
- 9.2. Czas wolny 204
- 9.3. Czas wolny osób z niepełnosprawnością intelektualną 205
- 9.4. Rola terapeuty zajęciowego i sposoby włączania osób z niepełnosprawnością intelektualną w różne formy spędzania czasu wolnego 211
- 9.5. Zabawa 214
- 9.6. Podsumowanie 217
- Polecenia i pytania sprawdzające 217
- Piśmiennictwo 217
- 10. Uczestnictwo społeczne – Agnieszka Smrokowska-Reichmann 221
- 10.1. Wprowadzenie 221
- 10.2. Podstawy teoretyczne uczestnictwa społecznego osób z niepełnosprawnością intelektualną 222
- 10.2.1. Normalizacja 223
- 10.2.2. Inkluzja i integracja 226
- 10.2.3. Empowerment 228
- 10.3. Przykłady modeli i projektów w zakresie uczestnictwa społecznego osób z niepełnosprawnością intelektualną 230
- 10.3.1. SIVUS 230
- 10.3.2. People First 233
- 10.3.3. Praca autobiograficzna 236
- 10.3.4. Język łatwy 243
- 10.4. Podsumowanie 245
- Polecenia i pytania sprawdzające 246
- Piśmiennictwo 246
- CZĘŚĆ III. WYBRANE PROBLEMY ZAJĘCIOWE OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ 249
- 11. Terapia zajęciowa osób z zespołem Downa w okresie wczesnego dzieciństwa – Paweł Żychowicz, Agnieszka Żychowicz 251
- 11.1. Wprowadzenie 251
- 11.2. Wspomaganie rozwoju fizycznego i nabywania umiejętności przez dzieci z zespołem Downa 252
- 11.2.1. Kamienie milowe w rozwoju dużej i małej motoryki dziecka z zespołem Downa 252
- 11.2.2. Wsparcie rodziny dziecka z zespołem Downa w procesie terapii zajęciowej 258
- 11.2.3. Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka z zespołem Downa 261
- 11.3. Podsumowanie 264
- Polecenia i pytania sprawdzające 265
- Piśmiennictwo 265
- 12. Seksualność osób z niepełnosprawnością intelektualną z perspektywy terapii zajęciowej – Agnieszka Smrokowska-Reichmann, Edyta Janus 269
- 12.1. Wprowadzenie 269
- 12.2. Rozwój psychoseksualny osób z niepełnosprawnością intelektualną 269
- 12.3. Zakresy seksualności osób z niepełnosprawnością intelektualną a rola terapii zajęciowej 272
- 12.4. Przykład interaktywnych zajęć w ramach wychowania psychoseksualnego 275
- 12.5. Poczucie prywatności osób z niepełnosprawnością intelektualną 281
- 12.6. Ochrona przed wykorzystaniem seksualnym 284
- 12.7. Podsumowanie 286
- Polecenia i pytania sprawdzające 286
- Piśmiennictwo 287
- 13. Wybrane zagadnienia terapii zajęciowej osób z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębokim – Agnieszka Żychowicz, Paweł Żychowicz 289
- 13.1. Wprowadzenie 289
- 13.2. Niepełnosprawność intelektualna w stopniu głębokim ze sprzężeniami 290
- 13.2.1. Funkcje poznawcze 291
- 13.2.2. Funkcjonowanie społeczne i porozumiewanie się 292
- 13.3. Zwiększanie zakresu uczestnictwa poprzez terapię zajęciową 295
- 13.3.1. Diagnoza funkcjonalna 295
- 13.3.2. Planowanie terapii zajęciowej 298
- 13.3.3. Przebieg terapii zajęciowej 299
- 13.3.4. Wspieranie rodziny 303
- 13.3.5. Czas wolny 304
- 13.4. Podsumowanie 305
- Polecenia i pytania sprawdzające 305
- Piśmiennictwo 306
- 14. Środowiska polisensoryczne dla osób z niepełnosprawnością intelektualną na przykładzie metody Snoezelen (MSE) – Agnieszka Smrokowska-Reichmann 309
- 14.1. Wprowadzenie 309
- 14.2. Geneza i istota metody Snoezelen 310
- 14.3. Osiem zasad prowadzenia sesji Snoezelen 313
- 14.4. Wyposażenie pomieszczenia Snoezelen (Sali Doświadczania Świata) 318
- 14.5. Problemy w stosowaniu metody Snoezelen 322
- 14.6. Metoda Snoezelen współcześnie 324
- 14.7. Miejsce metody Snoezelen w terapii zajęciowej 326
- 14.8. Podsumowanie 327
- Polecenia i pytania sprawdzające 328
- Piśmiennictwo 328
- Skorowidz 331
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)